وبلاگ گردشگری و جهانگردی
» مکانهای زیبا و تاریخی برای بازدید ایران
جاذبه های تاریخی در استانهای ایران
ایران بسیاری از جاذبه های مهم تاریخی را در خود جای داده است. دیدن مکان های شگفت انگیز تاریخی و باستانی برای کسانی که به این مکان ها علاقه مند هستند بسیار خوشحال کننده است. در این مقاله با ما همراه باشید تا برخی از مکانها و جاذبه های تاریخی ایران را به شما معرفی کنیم.
معماری ایرانی به تاریخ غنی این کشور کمک می کند و در کنار هم مدینه فاضله ای را از فرهنگ غنی پارسیان تداعی می کنند. کاشی های زینتی و شاهکارهای مهندسی هوشمندانه قدرت معماری ایران را برای قرن ها نشان می دهد. با داشتن 22 مکان میراث جهانی یونسکو در ایران ، هرگز با کمبود مکان های دیدنی روبرو نخواهید شد. مساجد و شهرهای کویری بی نظیری دارد و به طور خلاصه ، وسعت و تنوع معماری تاریخی ایران شگفت انگیز است.
درباره خانه مستوفی الممالک:
خانه مستوفی الممالک مربوط به اواخر دوره قاجار است و قبل از انقلاب اسلامی ایران به عنوان یک اثر ملی به ثبت رسیده است. خانه مستوفی الممالک منزل یکی از رجال معروف دوران قاجار و پهلوی یعنی میرزا حسن خان مستوفی الممالک فرزند میرزا یوسف خان مستوفی الممالک است. خانه مستوفی الممالک دارای مشخصات خاص بناهای مسکونی دوره قاجار است. قدمت خانه مستوفی الممالک 130سال است که به نوعی نمایانگر تاریخ معاصر ایران است.نخستین کابینه مشروطه در خانه مستوفی الممالک تشکیل شد از این رو به این عمارت لقب خانه سیاسی تهران داده اند.
آدرس خانه مستوفی الممالک:
تهران، خیابان ۱۵ خرداد، چهار راه گلوبندک، خیابان بادامچی، کوچه چاله حصار
مطلب مرتبط
نمایی از پنجره های خانه تاریخی مشیر الملک اصفهان
موقعیت جغرافیایی خیابان سپه
خیابان سپه در جلوی سردر عالی قاپو قرار دارد و تا چهارراه سپه ادامه دارد. مسجد جامع قزوین، مسجد و مدرسه‌ی شیخ الاسلام، بازارچه‌ی سپه و خانه‌ی تاریخی ابوترابی از جمله بناهای شاخص پیرامون آن است.
سیر تاریخی و فرهنگی خیابان سپه
خیابان سپه نخستین خیابان طراحی شده‌ی ایران است که در دوران شاه طهماسب صفوی احداث شد. این خیابان در سال 1307 و در دوره‌ی رضاشاه سنگفرش شد و به شکل یک خیابان مدرن در آمد و سال 1387 به عنوان اولین خیابان مدرن ایران ثبت ملی شد.
این خیابان را شاه طهماسب صفوی در شمال محله‌ی شهرستان قدیم یا حصار شاپور، همزمان با ایجاد جعفرآباد؛ یعنی عمارت و خانه‌های دو طرف این خیابان و باغ سعادت آباد و عمارت دولتخانه و حرمسرا و باغ‌های شرقی و غربی عمارات مذکور، احداث کرده‌است. به نظر می‌رسد نام این خیابان هم از نام محله‌ای به همین نام در هرات گرفته شده‌است که شاه طهماسب در دوران ولیعهدی در آن شهر زندگی می‌کرده است.
معماری خیابان سپه
در خیابان سپه قزوین ردیف درختان و نهرهای آب، سردر عالی قاپو و نیز مسجد جامع قزوین، عناصر کالبدی شکل‌دهنده‌ی خیابان بوده‌اند. در دوره‌ی قاجار، مهمان‌خانه‌ی بزرگ در انتهای خیابان و جلوی مسجد جامع ساخته می‌شود و در دوره‌ی پهلوی جهت ساخت سبزه میدان، تخریب می‌شود.
در ابتدای ساخت خیابان سپه حوض بزرگی در آن ساخته شده بود که همیشه آب در آن جاری بود و در 2 طرف خیابان چراغ‌هایی با پایه‌های زیبا نصب شده بود و هر روز عصرها سراسر خیابان جارو و آبپاشی می‌شد و نظافت و تمیزی این خیابان با درختان تناور چنار و نارون‌های چتری در دو سوی خیابان جلوه‌نمایی می‌کرد.
اکنون این خیابان از ضلع شمالی به عمارت عالی قاپو می‌رسد و در ضلع جنوبی از مسجد جامع عتیق شهر نیز فراتر می‌رود، ضلع شرقی خیابان را هم مغازه‌های آجرنمای جدید با سبک و سیاق قدیم در بر گرفته‌اند که لذت قدم‌زدن بر سنگفرش‌های نخستین خیابان ایران را دو چندان می‌کنند.
خیابان سپه در نزدیکی بازارچه سپه قرار دارد و از نظر امکانات رفاهی چیزی کم و کسر ندارد. البته به دلیل این که اکثرا در هنگام ظهر و غروب شلوغ می‌شود بهتر است با خودرو وارد آن نشوید.
پیشنهاد برای دیدن خیابان سپه
خیابان سپه را قدیمی‌ترین خیابان مدرن ایران می‌دانند. این خیابان از بالا تا پایین سنگ فرش است و تا جایی که ما اطلاع داریم از زمان ساخت تا امروز عقب نشینی و عریض‌سازی نداشته است. این یعنی تک‌تک درختان و مغازه‌هایی که در این خیابان مشاهده می‌کنید ارزش تاریخی دارند. در ابتدای شمالی خیابان سپه مجموعه دولتخانه صفوی قرار دارد. در سمت راست دولتخانه خیابان حلال احمر قرار گرفته که عمارت سردار مفخم که به موزه‌ی دکتر علی اکبر صالحی تبدیل شده است نیز در آن قرار دارد. در سمت راست خیابان سپه بازارچه سپه قرار دارد و مسجد جامع قزوین نیز در میانه‌ی همین خیابان قرار دارد.
با این که این خیابان بسیار قدیمی است اما در تمام قزوین پیاده‌رویی بزرگ‌تر و عریض‌تر از پیاده‌روی خیابان سپه پیدا نمی‌کنید و گاری‌چی‌ها همواره در حال رفت و آمد در این پیاده‌روها هستند و بارها را جا به جا می‌کنند.
در کنار مسجد جامع قزوین یک آب‌انبار بسیار قدیمی هم قرار دارد که پیشنهاد می‌کنیم حتما از آن نیز دیدن کنید. گاهی در داخل این آب‌انبار نمایشگاه صنایع دستی هم برگزار می‌شود. در همین نزدیکی یک کارگاه گره چینی به اسم کارگاه گره چینی آسوم چوب و کارگاه و فروشگاه صنایع دستی بلور فرخ لقا قرار دارد که محصولات گره چینی بسیار زیبایی تولید می‌کند که پیشنهاد می‌کنیم حتما از آن دیدن کنید.در انتهای خیابان سپه هم حتما سری به بازارچه‌ی سپه بزنید و حس شادابی و سرزنده بودن بازار سنتی را درک کنید، چیزی که در این روزها کمتر پیدا می‌شود. هر زمان هم که خسته شدید می‌توانید در قهوه‌خانه‌هایی که در این خیابان قرار دارند توقف کنید و یک چایِ دمی بسیار خوش طعم بخورید و کمی استراحت کنید. برای برگشت هم می‌توانید به سمت شمال تاکسی بگیرید و به سبزه میدان بروید و از آن‌جا مسیر خود را ادامه دهید. فراموش نکنید که با 15 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید
درباره عمارت موسی خانی شهربابک:
مهمترین اثر تاریخی درون شهری شهربابک را می توان عمارت موسی خانی دانست.
عمارت موسی خانی از بناهای تاریخی زمان قاجاریه در شهربابک است.
تاریخ احداث عمارت موسی خانی ۱۲۶۵ – ۱۲۷۰ هجری قمری است.
مساحت بنای عمارت موسی خانی ۷۵۰۰ مترمربع است که شامل ۲۳۰۰ مترمربع زیربنا و ۵۲۰۰ مترمربع باغ عمارت است.
پس از حاج محمد علی ملقب به حاج آقا فرزندش در شهر بابک به حکومت رسید. دوران حکومت او همزمان با سلطنت محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بود. پسر حاج آقا موقوفات بسیاری داشته است و نزدیک ۳۰ سال حکومت کرد و عمارت بزرگی ساخت که به عمارت موسی خان معروف است.
بنای باعظمت عمارت موسی خانی توسط موسی خان پسر شیخ الله ساخته شده است.
تزیینات بنای زیبای موسی خانی به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده اند.
مصالح به کار رفته در بنا خشت خام و گِل رُس، کاه، آهک، گچ، سنگ، چوب و شیشه است.
نوع چوب‌های به کار رفته در درها، پنجره‌ها و ارسی ها از چوب گردو است و تمامی ستون‌ها و حایل‌ها از چوب درخت توت است.
بنای موسی خانی در ۲ طبقه و در ۳ ضلع اصلی ساخته شده است که عبارتند از:
(۱) ضلع شمالی: که به صورت دوبلکس ساخته شده، دارای یک بادگیر دوقلو است و برای استفاده در بهار کاربرد داشته است، بادگیرها در زمان فرج الله خان (نوه موسی خان) به برج نگهبانی تبدیل گشته اند و از این قسمت در حال حاضر به عنوان موزه مردم‌شناسی استفاده می شود.
(۲) ضلع غربی: کاربرد این ضلع در تابستان بوده است. در این ضلع یک بادگیر بزرگ و بلند قرار دارد که تاج آن در سیل سال ۱۳۶۵ خورشیدی تخریب گشته است.
(۳) ضلع جنوبی: تمامی اتاق ها و ایوان اصلی آن به باغ بزرگ عمارت و حیات داخلی آن مشرف می باشد و از ۲ ایوان ۲ طبقه به صورت متقارن و یک ایوان اصلی در وسط تشکیل شده است.
در تقاطع ضلع شمالی و غربی، انبار غله وجود دارد، که به خاطر نوع طراحی خاص آن همیشه دمایی کمتر از بقیه قسمت‌های عمارت دارد.
در تقاطع ضلع جنوبی و غربی برج اصلی عمارت است که بر رودخانه و قسمت غرب و جنوب بنا اشراف کامل دارد.
عمارت موسی خانی در سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳ خورشیدی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است.
آدرس عمارت موسی خانی:
ایران، کرمان، شهر بابک، عمارت موسی خانی
آرامگاه رییس المجاهدین
آرامگاه رییس المجاهدین در 25 کیلومتری جاده قزوین-تهران در منطقه‌ی آبیک استان قزوین قرار دارد.
تاریخ و فرهنگ آرامگاه رییس المجاهدین
مطلب مرتبط
8 حقیقت جالب درباره ایرانمیرزا حسن شیخ الاسلام فرزند مرحوم میرزا مسعود شیخ‌الاسلام که از علمای طراز اول قزوین در عهد ناصرالدین‌شاه بود و رهبری آزادی‌خواهان و مشروطه‌طلبان خطه‌‌ی قزوین را بر عهده داشت و با مجاهدت‌ها و جان‌فشانی‌های فراوانی که برای برکناری نظام استبدادی و فتح تهران انجام داد لقب «رییس المجاهدین» را گرفت. میرزا حسن مردی ظلم‌ستیز و مردم‌دوست بود و به ساختن تاسیسات عام‌المنفعه همت می‌گماشت. وی در شب عرفه سال 1336 قمری دار فانی را وداع گفت و در آرامگاهی که خود ساخته بود به خاک سپرده شد و مزار همسر وی نیز در همین مکان است.
معماری آرامگاه رییس المجاهدین
میرزا حسن شیخ‌الاسلام این آرامگاه را ساخته و در این محل یک آب انبار و چند اتاق نیز بنا نموده و موقوفاتی از جمله یک کاروانسرا و مقداری زمین برای آن تعیین نموده تا از محل عایدات آن‌ها وسایل پذیرایی رایگان از رهگذران و مسافران فراهم آید. ولی یکی از دامادهای وی کاروانسرا را تخریب و مصالح آن را به یغما برد و اراضی موقوفه نیز به تصرف دیگران درآمد. بنای مقبره آجری و به ابعاد 15 در 12/60 متر در دو طبقه ساخته شده است که در طبقه‌ی زیرین سردار قرار گرفته و یک طبقه نیز روی آن قرار دارد. در مرکز بنا اتاق مقبره به صورت چهارگوش قرار گرفته است. طاق‌نماهای شمالی و جنوبی به ایوان‌های شمالی و جنوبی راه می‌یابد. سقف اتاق‌ها با قوس گهواره‌ای شکل پوشش یافته است. روی اتاق مقبره گنبدی آجری برپا گردیده که با کاشی‌های رنگی و طرح‌های هندسی تزئین نموده‌اند.
آدرس آرامگاه رییس المجاهدین : استان قزوین- قزوین- 25 کیلومتری جاده قزوین به تهران- منطقه آبیک
مکانچشمه علی بلاغی
موقعیت جغرافیایی غار علی بلاغی
جزو دهستان ابهررود ابهر در استان زنجان در ارتفاع حدود 700 متری از سطح جاده قرار گرفته است. برای راهیابی آسان‌تر به چشمه غار علی بلاغی باید بگوییم که راه آن در جاده‌ی قیدار، پس از عبور از روی پل کینه ورس، نرسیده به آق سو در سمت چپ، قرار دارد که پس از عبور حدود 2 کیلومتر جاده و با اندکی پیاده‌روی در بالای تپه نمایان می‌شود. میزان آب زلال و گوارای جاری در این چشمه که از دامنه‌ی کوه‌ها سرچشمه گرفته‌اند، در فصول مختلف سال تغییر چندانی نخواهد کرد. آب چشمه‌ی علی بلاغی علاوه بر پدید آوردن صحنه‌ای بهشت‌گونه که موجب دو چندان شدن زیبایی طبیعت این منطقه شده است، برای تامین آب مورد نیاز برای آبیاری مزارع و زمین‌های باغ کشاورزان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. غارهای متعدد تاریخی و طبیعی شگفت‌انگیزی را هم در بخش شرقی خود در این منطقه خواهید دید. از مشهرترین این غارها غار زگیل به طولی به درازای چند صد متر می‌باشد. غارهای با وسعت بیشتری را هم در ادامه خواهید دید. از محصولات مشهور این منطقه و روستاهایش می‌توان به غلات و عسل آن اشاره کرد. چرا که داشتن طبیعتی بکر و موقعیت جغرافیایی مناسب طبیعی امکان نگهداری زنبور عسل را برای اهالی روستا فراهم نموده است و اکثر مردم محلی روستا صاحب کندوهای زنبور عسل هستند.
غار علی بلاغی
با رعایت نکات ایمنی و به همراه داشتن تمامی لوازم ضروری می‌توانید یک شب به یاد ماندنی در دل طبیعت را سپری کنید و تجربه‌ای خوش برای خود به ارمغان آورید. از جمله داشتن چادر، کفش راحتی، لباس گرم برای شب‌های سرد زمستانی و جعبه‌ی کمک‌های اولیه قطعا ضروری خواهند بود. بهرین زمان برای سفر به این منطقه‌ی بسیار زیبا فصول بهار و تابستان بوده که از آب و هوای بهتری در طول شبانه روز دارد. چرا که این منطقه جزو مناطق سردسیر کشور محسب می‌شود. همان‌طور که در بالا هم گفته شد از به سوغات بردن عسل طبیعی خوش طعم و عطر و غلات این منطقه برای دوستان و آشنایان خود غافل نشوید.
آدرس غار علی بلاغی : استان زنجان- ابهر
خانه منجم باشی
از آثار دیدنی شهرستان لنگرود در استان گیلان است که معماری و تزیینات بسیار زیبایی دارد. خانه‌ی منجم باشی در محله فشکالی و جنب سبزه‌میدان قرار دارد.
تاریخ و فرهنگ خانه منجم باشی
این خانه مربوط به دوران قاجار است و به نوعی یکی از نمادهای لنگرود به حساب می‌آید. این خانه به خاندان منجم باشی تعلق داشت. نخستین فرد این خاندان که آن را می‌شناسیم، میرزا صادق منجم باشی بود که در سال 1212 هجری قمری جسد آقامحمدخان را برای دفن به کربلا برد. بعدها، یکی از نوادگان وی به نام میرزا موسی منجم باشی به فرمانروایی گیلان رسید و در سال 1220 هجری قمری قوای روس را در روستای پیله داربن به سختی شکست داد. پس این ماجرا بود که خاندان منجم باشی تا سالهای زیاد بر گیلان حکمرانی کردند.
این بنای ارزشمند در تاریخ 25 اسفند 1379 با شماره ثبت 3370 در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.
معماری خانه منجم باشی
خانه‌ی منجم باشی در گذشته یک مجموعه‌ی بزرگ شامل اندرونی، بیرونی، خانه، حمام و مسجد بود. اما امروز این بناها از هم جدا و مستقل شده‌اند.
این بنای زیبا دو طبقه دارد. در طبقه‌ی بالایی یک سالن پذیرایی و سه اتاق وجود دارد که در جلوی اتاق‌ها ایوانی 10 متری به عرض 1 متر قرار گرفته است و ستون‌هایی چوبی در آن نصب شده است.
اطراف در و پنجره‌های این خانه گچبری شده است و اتاق‌ها دارای طاقچه‌هایی هم به سبک قدیمی هستند. در و پنجره‌ها نیز هلالی هستند. در برخی از اتاق‌ها می‌توان تصاویری مربوط خاندان منجم باشی را دید. مبلمان و لوازم قدیمی خانه نیز تا حدی حفظ شده است که می‌توان آن‌ها را در جای‌جای خانه مشاهده کرد.
آدرس خانه منجم باشی : استان گیلان- لنگرود- میدان بسیج- خیابان مدرس- خیابان منجم باشی
موقعیت جغرافیایی بقعه پیرعلی
بقعه‌ی پیرعلی از جاذبه‌های مذهبی مهم لاهیجان در استان گیلان است که در محله‌ی اردو بازار لاهیجان قرار دارد.
سیر تاریخی و فرهنگی بقعه پیرعلی
پیرعلی در زمان صفویه یکی از 5 پیر بزرگ شهر بود و در بین مردم منطقه دارای منزلت خاصی بود. تاریخ شفاهی منطقه، هم‌چنین قدمت بنا را به دوران صفویه نسبت می‌دهد.
مرمت این بنای ارزشمند در سال 1399 خورشیدی انجام شده است و خود بقعه‌ی پیر علی در سال 1380 خورشیدی با شماره‌ی 3843 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
معماری بقعه پیرعلی
ساختمان بقعه‌ی پیر علی از بیرون نمایی مربعی دارد. ولی وقتی به داخل بقعه می‌روید می‌بینید که تا حدودی 8 ضلعی است! سقف بقعه گنبدی شکل است و روی آن را با سفال پوشانده‌اند که جلوه‌ای خاص و زیبا، مطابق با معماری بومی منطقه‌ی گیلان به آن بخشیده است. در پایین گنبد ابیاتی از هفت بند محتشم کاشانی نقش بسته است که طبق کتیبه‌ی آن، تاریخ نوشتنش به سال 1335 هجری قمری می‌رسد
آدرس بقعه پیرعلی : استان گیلان- لاهیجان
آبگرم حاجی آباد
موقعیت جغرافیایی چشمه آبگرم حاجی آباد
آبگرم حاجی آباد در 30 کیلومتری شرق حاجی آباد در استان هرمزگان قرار دارد و در تعطیلات نوروزی معمولا بیشترین بازدیدکنندگان را به خود جذب می‌کند. آب این چشمه خواص درمانی دارد و از میان شکاف سنگ‌های مارنی خارج می‌شود و جزو آب‌های معدنی گوگردی طبقه‌بندی می‌شود.
برای دیدن چشمه آبگرم حاجی آباد
بهترین زمان برای بازدید از این چشمه‌ی آبگرم زیبا در بهار و تابستان است تا بتوانید از گرمای هوا فرار کنید. در ضمن می‌توانید از چشمه آبگرم ده شیخ نیز در همین منطقه دیدن کنید.
آدرس چشمه آبگرم حاجی آباد : استان هرمزگان- حاجی آباد- 30 کیلومتری شرق حاجی آباد
درباره خانه شقاقی:
خانه مرحوم دکتر سیاوش شقاقی مربوط به اواخر دوره قاجار است و یک بنای ملی و تاریخی محسوب می گردد. خانه شقاقی به “خانه کوشک” نیز معروف شده است. خانه شقاقی به صورت مورب ساخته شده است یعنی نه شمالی محسوب می شود نه جنوبی. کلاه فرنگی خانه شقاقی سالم و قابل مشاهد است که از جاذبه های آن برای گردشگران محسوب می شود. خانه شقاقی در زمینی به مساحت ۱۵۵۰ مترمربع قرار گرفته و دارای پلان بیضی شکل است. آجرکاری و کاشی کارهای خانه شقاقی منحصر به فرد بوده و با نقاشی دیواری، آیینه کاری، گچبری و فضای سبز بیرونی تزئین شده است. خانه شقاقی شامل زیرزمین، همکف، طبقه اول و کلاه فرنگی است. خانه شقاقی شش اتاق خواب، یک اتاق مطالعه یا دفتر کار، پنج تالار و چندین زیرزمین دارد. خانه شقاقی از مجهزترین آشپزخانه های زمان خود را داشته است. خانه شقاقی در حال حاضر تحت مالکیت نهاد ریاست جمهوری اداره می شود.
آدرس خانه شقاقی:
تهران، میدان فردوسی، سمت شمالی خیابان کوشک بین فردوسی و لاله زار
خانه داروغه
خانه داروغه در اواخر دوره قاجار به دستور یوسف خان هراتی؛ داروغه مشهد؛ در مساحتی حدود ۱۱۰۰ مترمربع احداث گردید. خانه داروغه مشهد به لحاظ فرم و شکل معماری به شیوه مرسوم خانه های تاریخی ایران (سه طرف ساخت) بنا شده است و عناصر معماری آن، بویژه طرح تراس، پله های دو طرفه و تزئینات؛ نشان از الگوبرداری از طرح های معماری روسی دارد. خانه داروغه مشهد توسط شهرداری مشهد خریداری شده و بعد از مرمت در معرض دید عموم قرار داده شده است.
آدرس خانه داروغه:
ایران، مشهد، خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه، خانه داروغه
