باغ فین یکی از پربازدیدترین مکان های گردشگری کاشان و ثبت میراث جهانی یونسکو است. این باغ که به عنوان یک مکان تفریحی در تمام طول سال، برای شاه عباس ایرانی طراحی شده است، همچنان نمونه ای از یک فضای کاملاً برنامه ریزی شده و مجهز، برای یک تفریح لذت بخش است.
نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد این باغ از مکان دیگری جابجا شده است، اما هیچ مدرک آشکاری از آن وجود ندارد. باغ به شکل کنونی خود در زمان حکومت شاه عباس اول در اواخر قرن شانزدهم طراحی شده است. ساخت و ساز آن در سال 1590 به پایان رسید و باغ فین را به قدیمی ترین باغ موجود در ایران تبدیل کرد.
در سال های بعد، باغ توسعه پیدا کرد و بازسازی شد و به ویژه مورد قدردانی فتحعلی شاه قاجار قرار گرفت که در سال های آغازین قرن نوزدهم باغ را به میزان قابل توجهی گسترش داد. پس از آن باغ به دلیل بی توجهی تا حدودی تخریب شد تا اینکه در سال 1935 در فهرست اموال ملی ایران قرار گرفت. در سال 2012، این باغ در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت.
در قرن نوزدهم امیرکبیر ، صدراعظم سابق ایران و یکی از برجستهترین اصلاحطلبان تاریخ ایران، به باغ فین تبعید و در آنجا در انزوا نگهداری شد. در دهم دی 1331 به دستور ناصرالدین شاه در ساختمان حمام فین کاشان واقع در باغ کشته شد. اکنون محل دیدن بسیاری از ایرانیان و گردشگران علاقمند به تاریخ ایران است.
باغ فین مساحتی معادل 230000 متر مربع را پوشش می دهد که توسط دیوارهایی با چهار برج مدور احاطه شده است. طرح این گونه باغ ها به زمان کوروش کبیر باز می گردد. یکی از بارزترین ویژگیهای آنها، اصل «چهار باغ» است – باغ مربعی توسط آبراههها به چهار قسمت تقسیم میشود. آنها نمایانگر هماهنگی چهار عنصر زرتشتی - آسمان، زمین، آب و گیاهان هستند.
آب باغ فین، از چشمه ای در دامنه تپه ای در کنار باغی به نام چشمه سلیمانیه تامین می شود. فشار آب به اندازه ای است که فواره ها، استخرها و کانال های باغ بدون پمپ مکانیکی کار کنند. ترکیبی از جریان آب و فضای سبز فراوان، چیزی را به وجود می آورد که ما ایرانی ها آن را باغ بهشت می نامیم. درختان پرتقال، درختان میوه، بوتههای یاس و گلها، احساس فراوانی، ثروت و آرامش را در میان منظرهی متروک به ارمغان میآورند.
بناهای مختلف باغ فین، در دورههای مختلف تاریخ باغ توسط حاکمان مختلف ساخته شده است، بنابراین معماری باغ ویژگیهای دورههای صفوی، زندیه و قاجاریه را در خود دارد.
باغ فین شامل دو حمام است: حمام بزرگتر مربوط به دوره قاجار و حمام کوچکتر مربوط به دوره صفویه (محل قتل امیرکبیر). همچنین دو بنای خاطره انگیز باغ، حوضخانه دو طبقه و آلاچیق تفریحی است. کوشک تفریحی در اواخر دوره قاجار ساخته شده و دارای سقف گنبدی باشکوهی است که با نقاشی تزئین شده است.
باغ فین در جنوب غربی کاشان در مکانی قرار دارد که قبلا روستای فین در آن قرار داشت. باغ در انتهای خیابان امیر کبیر است که از مرکز شهر می رود. در مسیر باغ فین، می توانید از تپه سیلک در 4 کیلومتری باغ فین دیدن کنید. فاصله تا مرکز شهر 7 کیلومتر است و در آنجا میتوانید از جاذبههای معروفی چون خانههای تاریخی عامری ها، عباسی ها، طباطبایی ها و بروجردی ها، بازار کاشان و مسجد آقا بزرگ دیدن کنید.
باغ فین از ساعت 8:30 تا 16:30 برای بازدیدکنندگان باز است. به جز خود باغ، موزه ملی کاشانی نیز در یکی از غرفهها قرار دارد که میهمانان میتوانند از سرامیک، آثار خوشنویسی و ماکت باغ دیدن کنند. پس از گشت و گذار، می توانید در چایخانه باغ استراحت کنید.