» جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

همه چیز در مورد ارگ معروف تبریز!

ارگ تبریز که ارگ علیشاه نیز نامیده می شود ، بخش عظیمی از تاریخ تبریز است. این ارگ قدیمی در حال حاضر بازدیدکنندگان زیادی را که برای دیدن مساجد باستانی، مدارس مذهبی، حمام‌های عمومی، خانه‌های قدیمی و خیابان‌های جذاب قدیمی آن می‌آیند، جذب می‌کند. اگرچه بسیاری از بخش‌های ارگ در اثر بلایای طبیعی مانند زلزله و جنگ آسیب دیده است، اما همچنان یکی از بلندترین و قدیمی‌ترین دیوارهای تاریخی ایران است.

این ارگ در طول سالیان متمادی در برابر بسیاری از بلایا از جمله زلزله و جنگ، مستحکم بوده و تخریب نشده است. امروزه با وجود اینکه بسیاری از زیبایی های اولیه آن از بین رفته است، بنای باقی مانده همچنان در استان آذربایجان شرقی قد علم کرده و بلندترین اثر تاریخی شهر تبریز است.

جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

تاریخچه ارگ علیشاه

ارگ بزرگ تبریز یا ارگ علیشاه، به دستور تاج الدین علیشاه گیلانی، وزیر ایلخانان ساخته شد. در ابتدا، در قرن چهاردهم به عنوان یک مجموعه مسجد بزرگ برنامه ریزی شد، اما ساخت آن از همان ابتدا با چالش های زیادی مواجه شد.

مطلب مرتبط حقایق ناشناخته در مورد آسیای مرکزی

حتی با وجود بلایای طبیعی مانند زلزله و خسارات ناشی از جنگ ها، دیوارهای سخت ارگ دوام آورده و شاهد تاریخ آشفته تبریز بوده است. در دوره قاجاریه، از این مجموعه برای مصارف عملی، نگهداری غلات و اسلحه استفاده می‌شد، که ساختن حصار محافظ در اطراف آن را ضروری می‌کرد – حرکتی که نام آن را «ارگ» به معنای «قلعه» گذاشت. علت این امر موقعیت مکانی مهمی بود که ارگ در آن قرار داشت و این موقعیت مهم، استقرار این بنا در جنوب شهر بود. همچنین به‌دستور عباس میرزا، ولیعهد پادشاه قاجار خندقی نیز در بخش جنوبی ایوان ارگ احداث کردند.

جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

در اوایل دهه 1900، ارگ دوباره گرفتار درگیری شد. در سال 1911، با سقوط تبریز به دست نیروهای روس، مهاجمان به دیوارهای قلعه حمله کردند و آثاری ماندگار از خود بر جای گذاشتند که امروزه نیز قابل مشاهده است. با کمال تعجب، همین دیوارها برای مردم مبارز مشروطه و انقلابیون از جمله ستارخان و باقرخان که در برابر حکومت ظالمانه محمدعلی شاه به پا خاستند، پناهگاه بود.

جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

هنگامی که انقلاب مشروطه به موفقیت رسید، زمان جدیدی برای ارگ آغاز شد، با ساخت یک مدرسه مدرن و یک تئاتر با الگوبرداری از مدارس سنت پترزبورگ و روسیه، این تولد دوباره در سال 1931 زمانی که ارگ به طور رسمی به عنوان یک میراث ملی نامگذاری شد، قوی تر شد.

معماری ارگ بزرگ تبریز!

ارگ علیشاه نمونه بزرگی از هنر معماری ایرانی است که در دنیای معماری اسلامی ایرانی برجسته است . این سازه بزرگ نشان دهنده سبک آذری است. سبک آذری که به سبک مغولی یا ایرانی-مغولی نیز معروف است، در دوره ایلخانان رواج داشت.

جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

ساختار مستحکم ارگ با استفاده از مصالح سختی مانند ساروج ساخته شده است و اطمینان حاصل می‌کند که تا سال‌های طولانی دوام خواهد آورد. با این حال، زلزله‌ای عظیم در قرن دهم صدمات زیادی به این بنا وارد کرد و شکاف بزرگی در دیوارهای آن بر جای گذاشت که داستان گذشته پر دردسر آن را بازگو می‌کند. با وجود این آسیب، ارگ علیشاه همچنان نمادی قوی از مهارت و زیرکی ماندگار معماری ایرانی است.

طراح و سازنده بنا استاد فلکی تبریزی، معمار برجسته دوره ایلخانی بود. مراحل ساخت ارگ علیشاه تبریز از سال ۷۱۶ هجری قمری شروع شد و در سال ۷۲۴ هجری قمری با اتفاقی متاثرکننده به پایان رسید.

جاذبه های گردشگری تبریز: ارگ علیشاه

ارگ یا مسجد

اختلاف نظر درباره فلسفه ساخت ارگ علیشاه بسیار است. مشخص نیست هدف ساخت، احداث مسجد بوده یا ارگ. برخی اعتقاد دارند که ارگ علیشاه همان مسجد جامع علیشاه است. اما بعضی ها معتقدند که این ارگ در ابتدا مسجد بوده است و بعد ها در گذر زمان بازسازی و تبدیل به ارگ شد.